حيض خونى است كه غالباً در هر ماه چند روزى از رحم زن‌ها خارج مى‏شود و زن را در حال حيض، «حائض» مى‏گويند.

مسئله 358- خون حيض در بيشتر اوقات، غليظ و گرم و رنگ آن سرخ مايل به سياهى است و با فشار و كمى سوزش بيرون مى‏آيد.

مسئله 359- زن‌هاى سيّده بعد از تمام‌ شدن شصت سال قمرى يائسه مى‏شوند، يعنى خون حيض نمى‏بينند، و زن‌هايى كه سيّده نيستند، بعد از تمام شدن پنجاه سال قمرى يائسه مى‏شوند.

مسئله 360- خونى كه دختر پيش از تمام شدن نه سال قمرى و زن بعد از يائسه شدن مى‏بيند، حيض نيست.

مسئله 361- زن حامله و زنى كه بچّه شير مى‏دهد، ممكن است حيض ببيند.

مسئله 362- دخترى كه نمى‏داند نه سالش تمام شده يا نه، اگر خونى ببيند كه نشانه‏هاى حيض را نداشته باشد، حيض نيست. و اگر نشانه‏هاى حيض را داشته باشد، حيض است و معلوم مى‏شود نه سال او تمام شده است.

صفحه 67

مسئله 363- زنى كه شك دارد يائسه شده يا نه، اگر خونى ببيند و نداند حيض است يا نه، بايد بنا بگذارد كه يائسه نشده است.

مسئله 364- مدّت حيض كمتر از سه روز و بيشتر از ده روز نمى‏شود و اگر مختصرى هم از سه روز كمتر باشد، حيض نيست.

مسئله 365- بايد سه روز اوّل حيض پشت سر هم باشد، پس اگر مثلاً دو روز خون ببيند و يك روز پاك شود و دوباره يك روز خون ببيند، حيض نيست.

مسئله 366- لازم نيست در تمام سه روز خون بيرون بيايد، بلكه اگر خون در فرج باشد، كافى است و چنانچه در بين سه روز، به مقدار كمى پاك شود و مدّت پاك شدن به قدرى كم باشد كه بگويند در تمام سه روز در فرج خون بوده، باز هم حيض است.

مسئله 367- اگر سه روز پشت سر هم خون ببيند و پاك شود، چنانچه دوباره خون ببيند و روزهايى كه خون ديده و در وسط پاك بوده روى هم از ده روز بيشتر نشود، روزهايى هم كه در وسط پاك بوده حيض است.

مسئله 368- اگر در ايّام عادت خونى ببيند كه از سه روز بيشتر و از ده روز كمتر باشد و نداند خون حيض است يا نه، بايد آن را حيض قرار دهد.

مسئله 369- اگر خونى ببيند و شك كند كه خون حيض است يا استحاضه، چنانچه شرايط حيض را داشته باشد بايد حيض قرار دهد.

مسئله 370- اگر خونى ببيند كه نداند خون حيض است يا بكارت، بايد خود را وارسى كند، يعنى مقدارى پنبه داخل فرج نمايد و كمى صبر كند، بعد بيرون آورد پس اگر اطراف آن آلوده باشد، خون بكارت است و اگر به همۀ آن رسيده، حيض مى‏باشد.

مسئله 371- اگر كمتر از سه روز خون ببيند و پاك شود و بعد سه روز خون ببيند، خون دوّم حيض است و خون اوّل گرچه در روزهاى عادتش باشد، حيض ‏نيست.

مسئله 372- سه چيز بر حائض حرام است:

اوّل: عبادت‌هايى كه مانند نماز بايد با وضو يا غسل يا تيمّم به‌جا آورده شود، ولى به‌جا آوردن عبادت‌هايى كه نياز به آنها ندارد مانند نماز ميّت، مانعى ندارد.

دوّم: تمام چيزهايى كه بر جنب حرام است و در احكام جنابت گفته شد.

صفحه 68

سوّم: جماع‌كردن در فرج كه هم براى مرد حرام است و هم براى زن، و در پشت زن حائض، دخول‌كردن كراهت شديد دارد.

مسئله 373- اگر شمارۀ روزهاى حيض به سه قسمت تقسيم شود و مرد در قسمت اوّل آن با زن خود در قبل جماع كند، مستحب است هيجده نخود طلا كفّاره به فقير بدهد، و اگر در قسمت دوّم جماع كند، نه نخود، و اگر در قسمت سوّم جماع كند، چهار و نيم نخود بدهد.

مسئله 374- اگر كسى در هر سه قسمت حيض با زن خود جماع كند، بهتر است كه هر سه كفّاره را كه روى هم سى و يك نخود و نيم مى‏شود، بدهد.

مسئله 375- اگر انسان بعد از آنكه در حال حيض جماع كرده و كفّارۀ آن را داده دوباره جماع كند، مستحب است باز هم كفّاره بدهد. و اگر كفّاره نداده، بهتر است براى هر جماع يك كفّاره بدهد.

مسئله 376- كسى كه نمى‏تواند كفّاره بدهد، خوب است صدقه‏اى به فقير بدهد و اگر نمى‏تواند، استغفار كند.

مسئله 377- طلاق‌دادن زن در حال حيض باطل است.

مسئله 378- اگر زن بگويد حائضم يا از حيض پاك شده‏ام، بايد حرف او را قبول كرد، مگر آنكه متهم باشد.

مسئله 379- اگر زن در بين نماز حائض شود، نمازش باطل است.

مسئله 380- بعد از آنكه زن از خون حيض پاك شد، واجب است براى نماز و عبادت‌هاى ديگرى كه بايد با وضو يا غسل يا تيمّم به‌جا آورده شود، غسل كند و لازم نيست براى نماز وضو بگيرد، گرچه بهتر است وضو هم بگيرد.

مسئله 381- بعد از آنكه زن از خون حيض پاك شد، اگرچه غسل نكرده باشد، طلاق او صحيح است و شوهرش هم مى‏تواند با او جماع كند، امّا كارهاى ديگرى كه در وقت حيض بر او حرام بوده مانند توقّف در مسجد و مسّ خط قرآن، تا غسل نكند حلال نمى‏شود.

مسئله 382- نمازهاى يوميه‏اى كه زن در حال حيض نخوانده، قضا ندارد، ولى روزه‏هاى واجب را بايد قضا كند.

مسئله 383- هرگاه وقت نماز داخل شود و بداند كه اگر نماز را تأخير بيندازد حائض مى‏شود، بايد فوراً نماز بخواند.

صفحه 69

مسئله 384- اگر زن نماز را تأخير بيندازد و از اوّل وقت به اندازۀ انجام واجبات يك نماز بگذرد و حائض شود، قضاى آن نماز بر او واجب است.

مسئله 385- اگر زن در آخر وقت نماز از خون پاك شود و به اندازۀ غسل يا تيمّم و خواندن يك ركعت نماز يا بيشتر وقت داشته باشد، بايد نماز را بخواند و اگر نخواند بايد قضاى آن را به‌جا آورد.

مسئله 386- اگر زن حائض بعد از پاك شدن شك كند كه براى نماز وقت دارد يا نه، بايد نمازش را بخواند.

مسئله 387- مستحب است زن حائض در وقت نماز، خود را از خون پاك نمايد و پنبه و دستمال را عوض كند و وضو بگيرد و اگر نمى‏تواند خود را پاك نمايد، با همان حال وضو بگيرد و اگر نمى‏تواند وضو بگيرد، تيمّم نمايد و در سجّادۀ خود رو به قبله بنشيند و مشغول ذكر و دعا و صلوات شود.

مسئله 388- همراه داشتن قرآن و رساندن جايى از بدن به جلد و حاشيۀ قرآن براى حائض مكروه است.

مسئله 389- زن در حال حيض مى‏تواند غسل‌هاى واجب يا مستحب مانند غسل جنابت و جمعه را به‌جا آورد.